Úrskurður yfirskattanefndar nr. 307/2013
Úrskurður nr. 307/2013
ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR
Ár 2013, miðvikudaginn 2. október, er tekið fyrir mál nr. 155/2013; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Anna Dóra Helgadóttir og Sverrir Örn Björnsson. Upp er kveðinn svofelldur
ú r s k u r ð u r :
I.
Með bréfi, dags. 9. apríl 2013, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, framin vegna rekstraráranna 2007 til og með 2010.
Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:
„A er gefið að sök eftirfarandi:
Vanræksla á skilum á virðisaukaskattsskýrslum. Vanframtalin skattskyld velta og útskattur.
A er gefið að sök, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, að hafa vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum til skattyfirvalda vegna allra uppgjörstímabila rekstrarárið 2007, janúar–febrúar og nóvember–desember rekstrarárið 2008 og vegna allra uppgjörstímabila rekstrarárin 2009 og 2010 og vanframtelja með því skattskylda veltu og virðisaukaskatt. Samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin skattskyld velta samtals kr. 17.369.219 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 4.300.949.
Sundurliðast vanframtalin skattskyld velta og virðisaukaskattur svo sem hér greinir:
| Vanframtalin skattskyld velta | Vanframtalinn útskattur | ||
| Rekstrarár | Uppgjörstímabil | ||
| 2007 | jan. – feb. | 877.912 | 215.088 |
| 2007 | mars – apríl | 1.606.426 | 393.574 |
| 2007 | maí – júní | 654.217 | 160.283 |
| 2007 | júlí – ágúst | 1.044.176 | 255.824 |
| 2007 | sept. – okt. | 1.103.550 | 270.370 |
| 2007 | nóv. – des. | 1.373.887 | 336.602 |
| Samtals kr. | 6.660.168 | 1.631.741 | |
| 2008 | jan. – feb. | 564.659 | 138.341 |
| 2008 | nóv. – des. | 851.405 | 208.595 |
| Samtals kr. | 1.416.064 | 346.936 | |
| 2009 | jan.– feb. | 0 | 0 |
| 2009 | mars – apríl | 1.003.815 | 245.935 |
| 2009 | maí – júní | 758.635 | 185.865 |
| 2009 | júlí – ágúst | 1.575.301 | 385.949 |
| 2009 | sept. – okt. | 640.161 | 156.839 |
| 2009 | nóv. – des. | 766.064 | 187.686 |
| Samtals kr. | 4.743.976 | 1.162.274 | |
| 2010 | jan.– feb. | 588.845 | 150.155 |
| 2010 | mars – apríl | 650.199 | 165.801 |
| 2010 | maí – júní | 647.410 | 165.090 |
| 2010 | júlí – ágúst | 827.092 | 210.908 |
| 2010 | sept. – okt. | 662.948 | 169.052 |
| 2010 | nóv. – des. | 1.172.517 | 298.992 |
| Samtals kr. | 4.549.011 | 1.159.998 | |
| Samtals öll árin kr. | 17.369.219 | 4.300.949 |
Sú háttsemi A sem hér hefur verið lýst brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. mgr. 24. gr. sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Varðar framanlýst háttsemi A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Við endurákvörðun á virðisaukaskatti vegna rekstraráranna 2007 til og með 2010 hefur A verið gert að sæta álagi á vangreiddan virðisaukaskatt, kr. 528.210, er komi til frádráttar við ákvörðun sektarfjárhæðar.
Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 9. apríl 2013, sem fylgdi kröfugerðinni.
II.
Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 15. apríl 2013, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 4. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.
III.
1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 9. apríl 2013, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.
2. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra ríkisins í máli þessu er byggð á niðurstöðum rannsóknar embættisins á bókhaldi og skattskilum gjaldanda vegna rekstraráranna 2007, 2008, 2009 og 2010, sbr. skýrslu um rannsóknina, dags. 2. júlí 2012, þar sem fram kom að á rannsóknartímabilinu hefði gjaldandi starfað sjálfstætt við garðyrkju og hellulagnir. Rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins hófst formlega hinn 12. apríl 2012 og beindist aðallega að virðisaukaskattsskilum gjaldanda. Var rannsóknin einkum byggð á upplýsingum sem fram komu við skýrslutöku af gjaldanda 31. maí 2012, sölureikningum gjaldanda, virðisaukaskattsskýrslum, bankaupplýsingum og upplýsingum úr upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Með bréfi, dags. 13. júní 2012, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina, dags. sama dag, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar. Athugasemdir voru ekki gerðar af hálfu gjaldanda. Í framhaldi af þessu tók skattrannsóknarstjóri ríkisins saman nýja skýrslu um rannsóknina, dags. 2. júlí 2012, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 2. júlí 2012, voru helstu niðurstöður rannsóknarinnar dregnar saman með svofelldum hætti:
„Niðurstöður rannsóknar á bókhaldi og virðisaukaskattsskilum skattaðila eru:
·1 Skattaðili hefur ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum.
·2 Skiptastjóri þrotabús skattaðila stóð skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna tímabilanna maí til og með október 2008 og vegna janúar-febrúar 2009.
·3 Bókhald hefur ekki verið fært.
·4 Sölureikninga vantar til að númeraröð sé samfelld.
·5 Skattskyld velta og útskattur eru vantalin.
·6 Ekki er um mögulegan innskatt að ræða.“
Þá gerði skattrannsóknarstjóri ríkisins tölulega grein fyrir niðurstöðum rannsóknarinnar í töflu í niðurlagi skýrslu sinnar. Þar kom fram að skattskyld velta gjaldanda væri vantalin um 6.660.168 kr. rekstrarárið 2007, 5.420.788 kr. rekstrarárið 2008, 4.743.976 kr. rekstrarárið 2009 og 4.549.011 kr. rekstrarárið 2010. Þá væri útskattur vantalinn um samtals 5.282.106 kr. greind ár.
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál gjaldanda sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. 5. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 4. júlí 2012. Á grundvelli rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins og í framhaldi af bréfi til gjaldanda, dags. 31. október 2012, sem gjaldandi svaraði ekki, endurákvarðaði ríkisskattstjóri með úrskurði, dags. 26. nóvember 2012, virðisaukaskatt gjaldanda árin 2007, 2008, 2009 og 2010. Samkvæmt úrskurðinum var skattskyld velta ákvörðuð 6.660.168 kr. rekstrarárið 2007, 5.420.788 kr. rekstrarárið 2008, 4.743.976 kr. rekstrarárið 2009 og 4.549.011 kr. rekstrarárið 2010. Samkvæmt framangreindu varð virðisaukaskattur til greiðslu 1.631.741 kr. árið 2007, 1.328.093 kr. árið 2008, 1.162.274 kr. árið 2009 og 1.159.997 kr. árið 2010 auk álags samkvæmt 1. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Gjaldandi nýtti sér ekki heimilaðar málskotsleiðir vegna þessa úrskurðar ríkisskattstjóra.
3. Fram kemur í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 2. júlí 2012, að gjaldandi hafi ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabila á árunum 2007 til og með 2010. Er í þessu sambandi rakinn sá framburður gjaldanda við skýrslutöku 31. maí 2012 að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna þekkingarleysis á skattkerfinu og trassaskapar. Þá kemur fram að bú gjaldanda hafi verið tekið til gjaldþrotaskipta 6. maí 2008 og hafi skiptum lokið 26. september sama ár. Hafi skiptastjóri þrotabús gjaldanda staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabilanna maí-júní, júlí-ágúst og september-október 2008 og janúar-febrúar 2009 í nafni þrotabúsins. Sé um núllskýrslur að ræða, en þó hafi innskattur verið tilgreindur 24.598 kr. á skýrslu vegna júlí-ágúst 2008 og 36.652 kr. á skýrslu vegna janúar-febrúar 2009. Einnig er rakið að við rannsóknina hafi legið fyrir sölureikningar gjaldanda, en til að númeraröð sé samfelld vanti sölureikninga nr. 52-54, 56, 63 og 65-125. Litið sé svo á að innborganir frá X ehf. geti skýrt vöntun sölureikninga að einhverju leyti. Meðal annars af þeirri ástæðu þyki ekki vera tilefni til að áætla tekjur gjaldanda vegna vöntunar sölureikninga.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins er gerð grein fyrir rannsókn á skattskyldri veltu og útskatti gjaldanda. Við skýrslutöku 31. maí 2012 voru sölureikningar gjaldanda á hendur Y ehf. að fjárhæð samtals 26.059.259 kr., þar af skattskyld velta 20.894.593 kr. og virðisaukaskattur 5.164.666 kr., lagðir fyrir hann og staðfesti gjaldandi að hann hefði gefið sölureikningana út og að þeir hafi allir fengist greiddir að fullu. Þá er í skýrslunni gerð grein fyrir greiðslum frá X ehf. inn á bankareikning gjaldanda. Hafi X ehf. lagt 107.381 kr. inn á bankareikning gjaldanda á árinu 2008 og gefið út launamiða á gjaldanda að sömu fjárhæð. Árið 2007 hafi X ehf. greitt 489.409 kr. inn á bankareikning gjaldanda. Staðfesti gjaldandi við skýrslutöku að um væri að ræða greiðslur vegna vinnu hans fyrir félagið og sagðist gjaldandi halda að gefnir hefðu verið út sölureikningar vegna þessa. Í niðurstöðum skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins er gert ráð fyrir að viðskiptin hafi átt sér stað á þeim tíma sem innborganirnar voru framkvæmdar og er talið að vantalin skattskyld velta vegna þessara innborgana nemi 479.350 kr. og innskattur 117.440 kr.
Samkvæmt framansögðu var það niðurstaða rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins að skattskyld velta gjaldanda hefði verið vantalin um 6.660.168 kr. rekstrarárið 2007, 5.420.788 kr. rekstrarárið 2008, 4.743.976 kr. rekstrarárið 2009 og 4.549.011 kr. rekstrarárið 2010.
Í kafla um rannsókn á innskatti gjaldanda er greint frá því að skiptastjóri þrotabús gjaldanda hafi staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum í nafni þrotabúsins og á tveimur þeirra hafi verið tilgreindur innskattur. Meðfylgjandi skýrslu vegna janúar-febrúar 2009 sé reikningur sem tengist vinnu skiptastjórans við skiptingu þrotabúsins. Er tekið fram að skattrannsóknarstjóri ríkisins hafni innskatti samkvæmt reikningi frá skiptastjóra, enda tengist hann ekki tekjuöflun gjaldanda og ekki innskattsbær.
4. Gjaldandi hefur sem fyrr segir ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins og við skýrslutökur, sem fram fóru hjá skattrannsóknarstjóra vegna rannsóknar málsins, kom fram viðurkenning gjaldanda á því að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum og innheimtum virðisaukaskatti árin 2007, 2008, 2009 og 2010. Í máli því, sem hér er til meðferðar, er um að tefla kröfugerð um ákvörðun sektar á hendur gjaldanda samkvæmt þar tilgreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sem gera ráð fyrir því að sektarákvörðun sé bundin þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin. Verður því að taka afstöðu til þess hvort skattrannsóknarstjóri ríkisins hafi með skattrannsókn sinni sýnt fram á hverju skattfjárhæð, sem undan var dregin, hafi að minnsta kosti numið. Allan vafa í því sambandi verður að meta gjaldanda í hag, sbr. grundvallarreglu 108. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála.
Eins og fram er komið eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins á bókhaldi og skattskilum gjaldanda vegna áranna 2007, 2008, 2009 og 2010 annars vegar byggðar á útgefnum sölureikningum gjaldanda og hins vegar á gögnum um innborganir á bankareikninga gjaldanda. Greindir sölureikningar eru að fjárhæð 7.802.500 kr. rekstrarárið 2007, 6.641.500 kr. rekstrarárið 2008, 5.906.250 kr. rekstrarárið 2009 og 5.709.009 kr. rekstrarárið 2010. Þá námu innborganir frá X ehf. inn á bankareikning gjaldanda 489.409 kr. árið 2007 og 107.381 kr. árið 2008 eða samtals 596.790 kr. Samkvæmt þessu reiknaði skattrannsóknarstjóri ríkisins vantalda skattskylda veltu 6.660.168 kr. (útskattur 1.631.741 kr.) fyrsta árið, 5.420.778 kr. (útskattur 1.328.093 kr.) annað árið, 4.743.976 kr. (útskattur 1.162.274 kr.) þriðja árið og 4.549.011 kr. (útskattur 1.159.998 kr.) fjórða árið. Umræddir sölureikningar voru lagðir fyrir gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 31. maí 2012 og staðfesti gjaldandi að hafa gefið sölureikningana út og að þeir hefðu fengist greiddir og að greiðslur frá X ehf. væru vegna vinnu hans fyrir félagið. Verður að skilja framburð gjaldanda þannig að hann líti svo á að í öllum tilvikum sé um að ræða tekjur af sjálfstæðri starfsemi, svo sem byggt er á í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins og lagt var til grundvallar í úrskurði ríkisskattstjóra um endurákvörðun, dags. 26. nóvember 2013, án þess að athugasemdir hafi komið fram af hálfu gjaldanda. Samkvæmt þessu og að virtum gögnum málsins þykir ekkert komið fram sem gefur tilefni til annars en að miða við þær fjárhæðir rekstrartekna og skattskyldrar veltu sem umræddir sölureikningar og gögn um innborganir bera með sér. Af hálfu gjaldanda hefur ekkert komið fram um tilefni til frádráttar innskatts. Verður því einnig byggt á niðurstöðum rannsóknarskýrslu um þann þátt málsins.
Skiptastjóri þrotabús gjaldanda stóð skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabilanna maí-júní, júlí-ágúst og september-október 2008 og janúar-febrúar 2009 og er af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins ekki krafist sektar vegna þessara tímabila. Þá er af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins ekki krafist sektar vegna uppgjörstímabilanna mars-apríl og maí-júní 2008 þar sem bú gjaldanda hafi verið tekið til gjaldþrotaskipta 6. maí 2008 og hafi því ekki verið á valdi gjaldanda að standa skil á virðisaukaskatti vegna umræddra uppgjörstímabila.
Fullsannað þykir samkvæmt því sem að framan er rakið og að öðru leyti með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutökur hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, að gjaldandi, sem skyldur var til þess að standa skil á virðisaukaskatti, sbr. 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, hafi á saknæman hátt vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum tilgreind uppgjörstímabil árin 2007, 2008, 2009 og 2010 og þannig vanrækt að gera grein fyrir virðisaukaskatti til greiðslu samtals að fjárhæð 4.300.949 kr. umrædd uppgjörstímabil, sbr. sundurliðun í kröfubréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins. Varðar þetta gjaldanda sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.
Ákvarða ber gjaldanda, A, sekt samkvæmt framangreindum ákvæðum 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995, vegna vanrækslu á skilum virðisaukaskatts og virðisaukaskattsskýrslna sem að framan greinir. Samkvæmt breytingum á refsiákvæðum skattalaga, sem gerðar voru með lögum nr. 42/1995 og tóku gildi 9. mars 1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin, þó að teknu tilliti til álags. Líta ber til þess að gjaldandi gekkst greiðlega við brotum sínum. Að þessu virtu og að teknu tilliti til álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 8.200.000 kr. til ríkissjóðs.
Úrskurðarorð:
Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 8.200.000 kr. til ríkissjóðs.
