Úrskurður yfirskattanefndar nr. 233/2014
Úrskurður nr. 233/2014
ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR
Ár 2014, miðvikudaginn 24. september, er tekið fyrir mál nr. 269/2013; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Sverrir Örn Björnsson og Kristinn Gestsson. Upp er kveðinn svofelldur
ú r s k u r ð u r :
I.
Með bréfi, dags. 9. september 2013, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, framin vegna rekstraráranna 2009, 2010 og 2011.
Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:
„A er gefið að sök eftirfarandi:
Vanframtalin virðisaukaskattsskyld velta og vangoldinn innheimtur útskattur. Vanskil virðisaukaskattsskýrslna.
A er gefið að sök að hafa, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum, vegna virðisaukaskattsskyldrar starfsemi sinnar, til skattyfirvalda vegna allra uppgjörstímabila rekstrarárin 2009, 2010 og 2011 og vanframtelja með því skattskylda veltu og virðisaukaskatt. Samkvæmt niðurstöðu skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin skattskyld velta samtals kr. 17.838.938 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 4.489.936. Ekki eru fyrirliggjandi gögn vegna mögulegs innskatts.
Sundurliðast vanframtalin skattskyld velta og virðisaukaskattur svo sem hér greinir:
|
Rekstrarár |
Uppgjörstímabil |
Vanframtalin skattskyld velta | Vanframtalinn útskattur |
| 2009 | jan.– feb. | 219.495 | 53.776 |
| 2009 | mars – apríl | 960.000 | 235.200 |
| 2009 | maí – júní | 992.020 | 243.045 |
| 2009 | júlí – ágúst | 1.955.599 | 479.122 |
| 2009 | sept. – okt. | 813.151 | 199.222 |
| 2009 | nóv. – des. | 959.092 | 234.978 |
| Samtals kr. | 5.899.357 | 1.445.343 | |
| 2010 | jan.– feb. | 586.726 | 149.615 |
| 2010 | mars – apríl | 367.500 | 93.713 |
| 2010 | maí – júní | 1.292.502 | 329.588 |
| 2010 | júlí – ágúst | 1.260.225 | 321.357 |
| 2010 | sept. – okt. | 1.285.129 | 327.708 |
| 2010 | nóv. – des. | 1.435.599 | 366.078 |
| Samtals kr. | 6.227.681 | 1.588.059 | |
| 2011 | jan.– feb. | 948.452 | 241.855 |
| 2011 | mars – apríl | 1.190.025 | 303.456 |
| 2011 | maí – júní | 623.398 | 158.966 |
| 2011 | júlí – ágúst | 1.249.999 | 318.750 |
| 2011 | sept. – okt. | 1.042.026 | 265.717 |
| 2011 | nóv. – des. | 658.000 | 167.790 |
| Samtals kr. | 5.711.900 | 1.456.534 | |
| Samtals öll árin | 17.838.938 | 4.489.936 |
Það er mat skattrannsóknarstjóra ríkisins, byggt á gögnum málsins, að ofangreindu hafi A komið til leiðar með saknæmum hætti, að því er frekast verður séð af ásetningi eða í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi.
Sú háttsemi A, sem hér hefur verið lýst, brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr., sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Varðar framanlýst háttsemi A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Vegna endurákvörðunar á virðisaukaskatti vegna rekstraráranna 2009, 2010 og 2011 hefur A verið gert að sæta álagi á vangreiddan virðisaukaskatt, kr. 449.758, er komi til frádráttar við ákvörðun sektarfjárhæðar.
Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 9. september 2013, sem fylgdi kröfugerðinni.
II.
Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 12. september 2013, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 4. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.
III.
1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 9. september 2013, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.
2. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra ríkisins í máli þessu er byggð á niðurstöðum rannsóknar embættisins á bókhaldi og virðisaukaskattsskilum gjaldanda vegna rekstraráranna 2009, 2010 og 2011, sbr. skýrslu um rannsóknina, dags. 11. desember 2012, þar sem fram kom að á rannsóknartímabilinu hefði gjaldandi starfað sjálfstætt við kvikmyndagerð fyrir ýmis fyrirtæki. Rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins hófst formlega hinn 11. september 2012. Var rannsóknin einkum byggð á upplýsingum sem fram komu við skýrslutöku af gjaldanda 3. október 2012, sölureikningum gjaldanda, athugun á bankareikningi gjaldanda og upplýsingum úr upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Með bréfi, dags. 23. nóvember 2012, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina sem þá lá fyrir, dags. sama dag, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar. Athugasemdir voru ekki gerðar af hálfu gjaldanda. Í framhaldi af þessu tók skattrannsóknarstjóri ríkisins saman nýja skýrslu um rannsóknina, dags. 11. desember 2012, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.
Fram kemur í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 11. desember 2012, að gjaldandi hafi ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabila á árunum 2009, 2010 og 2011. Er í þessu sambandi rakinn sá framburður gjaldanda við skýrslutöku 3. október 2012 að þekkingarleysi væri fyrst og fremst orsök þess að virðisaukaskattsskýrslum hefði ekki verið skilað. Þá kemur fram að gjaldandi hafi ekki fært eða látið færa bókhald vegna starfsemi sinnar umrædd ár. Jafnframt kemur fram í skýrslunni að virðisaukaskattsnúmeri gjaldanda hafi verið lokað 30. júní 2011.
Við skýrslutökuna 3. október 2012 voru fyrirliggjandi sölureikningar gjaldanda rekstrarárin 2009, 2010 og 2011 lagðir fyrir hann og staðfesti gjaldandi að þeir væru vegna sjálfstæðrar starfsemi hans og að hann hefði gefið þá út. Taldi gjaldandi að hann hefði fengið alla sölureikningana greidda að fullu, en sagði að þó gæti verið einn og einn sem ekki hefði fengist greiddur. Nefndi gjaldandi þrjá aðila í þessu sambandi. Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins er tekið fram að við skoðun á bankareikningi gjaldanda hafi komið í ljós að einn af þessum þremur aðilum, X ehf., hefði ekki greitt gjaldanda á rannsóknartímabilinu. Einnig hafi komið í ljós eftir skýrslutökuna að veittur hefði verið afsláttur af yfirvinnutaxta á sölureikningi nr. 38 sem gefinn var út árið 2010. Í skýrslunni er jafnframt tekið fram að á sölureikningi nr. 30, sem aflað hafi verið hjá viðskiptavini, hafi verið strikað yfir fjárhæð virðisaukaskatts með athugasemdinni „VSK nr. lokað 30.06.2011“ og sé innborguð fjárhæð á bankareikningi gjaldanda í samræmi við þennan leiðrétta sölureikning. Í skýrslunni er vísað til þeirra skýringa gjaldanda við skýrslutöku að eftir að virðisaukaskattsnúmeri hans hefði verið lokað 30. júní 2011 hefðu einhverjir viðskiptavinir óskað eftir endurgreiðslu á virðisaukaskatti á sölureikningum útgefnum eftir þann tíma. Kvaðst gjaldandi í einhverjum tilfellum hafa endurgreitt viðskiptavinum sínum virðisaukaskattinn. Samkvæmt því sem fram kemur í rannsóknarskýrslu varð ekki séð af bankareikningi gjaldanda að endurgreiðslur hefðu verið inntar af hendi. Samkvæmt öllu framangreindu hafi vanframtalin skattskyld velta gjaldanda numið 5.899.357 kr. rekstrarárið 2009 (útskattur 1.445.343 kr.), 6.257.681 kr. rekstrarárið 2010 (útskattur 1.595.709 kr.) og 5.711.900 kr. rekstrarárið 2011 (útskattur 1.456.534 kr.).
Í kafla um rannsókn á innskatti gjaldanda er greint frá því að gjaldandi hafi ekki afhent gögn vegna rekstraraðfanga. Hafi gjaldandi greint frá því við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 3. október 2012 að hann hefði orðið fyrir kostnaði vegna starfsemi sinnar, en hann ætti engar nótur og gerði sér ekki grein fyrir hvað tilheyrði rekstrinum og hvað væri til persónulegra nota. Var það niðurstaða skattrannsóknarstjóra ríkisins að ekki væri um mögulegan innskatt að ræða.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 11. desember 2012, eru helstu niðurstöður rannsóknarinnar dregnar saman með svofelldum hætti:
„Niðurstöður rannsóknar á bókhaldi og virðisaukaskattskilum skattaðila eru:
·1 Skattaðili hefur ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila rekstraráranna 2009 til og með 2011.
·2 Virðisaukaskattsskyldri starfsemi var haldið áfram eftir lokun virðisaukaskattsnúmers.
·3 Bókhald hefur ekki verið fært.
·4 Skattskyld velta og útskattur eru vantalin.
·5 Ekki er um mögulegan innskatt að ræða.“
Þá er gerð töluleg grein fyrir niðurstöðum rannsóknarinnar í töflu í niðurlagi skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Þar kemur fram að skattskyld velta gjaldanda sé vantalin um 5.899.357 kr. rekstrarárið 2009, 6.257.681 kr. rekstrarárið 2010 og 5.711.900 kr. rekstrarárið 2011. Þá sé útskattur vantalinn um samtals 4.497.586 kr. greind ár.
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál gjaldanda sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. 5. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 17. desember 2012. Á grundvelli rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins og í framhaldi af bréfi til gjaldanda, dags. 24. maí 2013, sem gjaldandi svaraði ekki, endurákvarðaði ríkisskattstjóri með úrskurði, dags. 2. júlí 2013, virðisaukaskatt gjaldanda árin 2009, 2010 og 2011. Samkvæmt úrskurðinum var skattskyld velta ákvörðuð 5.899.357 kr. rekstrarárið 2009, 6.257.681 kr. rekstrarárið 2010 og 5.711.900 kr. rekstrarárið 2011, eða samtals 17.868.938 kr. og hækkaði um 2.868.938 kr. frá áætlun ríkisskattstjóra. Útskattur gjaldanda varð samkvæmt þessu samtals 4.497.586 kr. og hækkaði um 732.586 kr. frá áætlun ríkisskattstjóra. Kom fram að fjárhæðirnar væru í samræmi við niðurstöður skattrannsóknarstjóra ríkisins. Þá ákvarðaði ríkisskattstjóri gjaldanda álag samkvæmt 1. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Gjaldandi nýtti sér ekki heimilaðar málskotsleiðir vegna þessa úrskurðar ríkisskattstjóra.
3. Gjaldandi hefur sem fyrr segir ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins og við skýrslutöku, sem fram fór hjá skattrannsóknarstjóra vegna rannsóknar málsins, kom fram viðurkenning gjaldanda á því að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum og innheimtum virðisaukaskatti árin 2009, 2010 og 2011. Í máli því, sem hér er til meðferðar, er um að tefla kröfugerð um ákvörðun sektar á hendur gjaldanda samkvæmt þar tilgreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sem gera ráð fyrir því að sektarákvörðun sé bundin þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin. Verður því að taka afstöðu til þess hvort skattrannsóknarstjóri ríkisins hafi með skattrannsókn sinni sýnt fram á hverju skattfjárhæð, sem undan var dregin, hafi að minnsta kosti numið. Allan vafa í því sambandi verður að meta gjaldanda í hag, sbr. grundvallarreglu 108. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála.
Eins og rakið er að framan eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins á skattskilum gjaldanda vegna áranna 2009, 2010 og 2011 byggðar á útgefnum sölureikningum gjaldanda, auk þess sem byggt var á gögnum um innborganir á bankareikning gjaldanda. Á þessum grundvelli er í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins gerð grein fyrir meintri vantalinni skattskyldri veltu að fjárhæð 5.899.357 kr. rekstrarárið 2009, 6.257.681 kr. rekstrarárið 2010 og 5.711.900 rekstrarárið 2011. Af hálfu gjaldanda, A, hefur ekki verið vefengt að tekjur hans hafi numið þeim fjárhæðum sem sölureikningar þessir og innborganir bera með sér að öðru leyti en því að við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 3. október 2012 sagði gjaldandi að hann teldi mögulegt að þrír tilgreindir aðilar hefðu ekki greitt reikninga frá honum. Við athugun á þessum þætti málsins, sem gerð er grein fyrir í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, kom fram að X ehf. hefði ekki greitt reikning að fjárhæð 37.650 kr. (sölureikningur nr. 17 frá 25. febrúar 2010) og hefur verið tekið tillit til þessa í kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins þannig að skattskyld velta lækkar þar um 30.000 kr. og útskattur um 7.650 kr. frá því sem greinir í rannsóknarskýrslu embættisins. Samkvæmt þessu og að virtum gögnum málsins þykir ekkert komið fram sem gefur tilefni til annars en að miða við þær fjárhæðir innheimts virðisaukaskatts sem gögn málsins bera með sér. Af hálfu gjaldanda hefur ekkert komið fram um tilefni til frádráttar innskatts. Verður því byggt á niðurstöðum rannsóknarskýrslu um þann þátt málsins.
Fullsannað þykir samkvæmt því sem að framan er rakið og að öðru leyti með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, að gjaldandi, sem skyldur var til þess að standa skil á virðisaukaskatti, sbr. 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, hafi á saknæman hátt vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum öll uppgjörstímabil áranna 2009, 2010 og 2011 og þannig vanrækt að gera grein fyrir virðisaukaskatti til greiðslu samtals að fjárhæð 4.489.936 kr. umrædd uppgjörstímabil, sbr. sundurliðun í kröfubréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins. Varðar þetta gjaldanda sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.
Ákvarða ber gjaldanda, A, sekt samkvæmt framangreindum ákvæðum 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995, vegna vanrækslu á skilum virðisaukaskatts og virðisaukaskattsskýrslna sem að framan greinir. Samkvæmt breytingum á refsiákvæðum skattalaga, sem gerðar voru með lögum nr. 42/1995 og tóku gildi 9. mars 1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin, þó að teknu tilliti til álags. Líta ber til þess að gjaldandi gekkst greiðlega við brotum sínum. Að þessu virtu og að teknu tilliti til álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 8.600.000 kr. til ríkissjóðs.
Úrskurðarorð:
Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 8.600.000 kr. til ríkissjóðs.
